«Όλος ο κόσμος είναι μια σκηνή», είπε o William Shakespeare. Kι αυτό είναι αλήθεια, αφού ...
καθένας από εμάς γίνεται καθημερινά πρωταγωνιστής ή αναλαμβάνει να παίξει δεύτερους και τρίτους ρόλους ή μένει ένας απλός κομπάρσος, χωρίς να επηρεάζει καθόλου τις εξελίξεις στο «Θέατρο της Ζωής».
καθένας από εμάς γίνεται καθημερινά πρωταγωνιστής ή αναλαμβάνει να παίξει δεύτερους και τρίτους ρόλους ή μένει ένας απλός κομπάρσος, χωρίς να επηρεάζει καθόλου τις εξελίξεις στο «Θέατρο της Ζωής».
Ντίμη Θεοδωράκη |
Όταν μιλάμε για θέατρο, με την κυριολεκτική έννοια του όρου, αναφερόμαστε στην καλλιτεχνική δημιουργία, στο ανέβασμα μιας παράστασης από ένα θεατρικό θίασο, στη στιγμή που ένα έργο παίρνει σάρκα και οστά επί σκηνής και ξεδιπλώνει μπροστά στα μάτια του ανυπόμονου θεατή ένα καινούριο μικρόκοσμο, στην ενσάρκωση των ρόλων, στην παρουσίαση των σκηνικών και των κοστουμιών, στη μουσική πλαισίωση της παράστασης, στον χειρισμό του φωτισμού της σκηνής.
Tο θέατρο είναι ζωή, είναι ενέργεια, προϋποθέτει πάθος! Μας κρατά σε εγρήγορση, μας προβληματίζει ως θεατές, οξύνει την κρίση μας. Οτιδήποτε διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια μας, είναι αληθινό. Αν κατορθώσουν οι ηθοποιοί να δημιουργήσουν την κατάλληλη ατμόσφαιρα, τότε η επικοινωνία με το κοινό γίνεται αυτόματα, χωρίς την βοήθεια των λέξεων.
Επιλέγω το θέατρο, γιατί εκεί μπορώ να δω πιο εύκολα την «αλήθεια» των ηθοποιών. Η συναλλαγή μεταξύ ηθοποιού και θεατή δεν μπορεί παρά μόνο να είναι απολύτως ειλικρινής. Πάνω στη σκηνή ο ηθοποιός δεν μπορεί να κρύψει τις αδυναμίες του όπως συμβαίνει στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση. Βρίσκεται εντελώς εκτεθειμένος στο κοινό, το οποίο ανάλογα με το τι εισπράττει, θα ευχαριστηθεί, θα δυσαρεστηθεί ή θα παραμείνει αδιάφορο απέναντι στο θέαμα. Εκεί είναι και η πρόκληση.
Tο θέατρο είναι μαγεία! Ιδιαίτερα όταν η παράσταση είναι προσεγμένη μέχρι την τελευταία της λεπτομέρεια και οι ηθοποιοί δίνουν όλο τους το «είναι», επιχειρώντας να μας μεταφέρουν σ’ άλλες εποχές, σε μακρινούς τόπους, τότε συντελείται ένα μικρό θαύμα. Μπορούμε να το γευτούμε ανά πάσα στιγμή αποφασίζοντας ανάλογα με την διάθεσή μας τι είδους έργο θα δούμε. Δράμα ή κωμωδία, σάτιρα ή ρομαντική ιστορία, χοροθέατρο, devised theatre, stand-up comedy και κάθε είδους performance μπορεί να προκαλέσει χιλιάδες συγκινήσεις και συναισθήματα.
Όταν βλέπω μια παράσταση που μου αρέσει από το ξεκίνημά της κιόλας, ξεχνώ προβλήματα και υποχρεώσεις κι αφήνομαι να παρασυρθώ στα άγνωστα μονοπάτια που με οδηγεί. Ταυτίζομαι με τους χαρακτήρες ή συγκρούομαι μαζί τους, αγωνιώ, θυμώνω, αισθάνομαι οίκτο, συγκινούμαι… Σωρεία συναισθημάτων παρελαύνουν κατά τη διάρκειά της. Η φαντασία πλάθει λογής-λογής εικόνες. Αν η μεταφορά του έργου, μέσω της παράστασης, καταφέρει ν’ αγγίξει την καρδιά, η όμορφη εμπειρία αυτή συνεχίζει να «δουλεύει» μέσα μου για πολλές μέρες, μπορεί ακόμα και χρόνια μετά να την μνημονεύω.
Aγαπώ το θέατρο, σημαίνει ενδιαφέρομαι για όλες τις μορφές του (εγχώρια και παγκόσμια δραματουργία). Αν επιλέγουμε μόνο κλασικά ή μόνο σύγχρονα έργα, είναι σαν να φοράμε παρωπίδες. Κάθε έργο περιέχει διαχρονικά θέματα, αφού ασχολείται με την ανθρώπινη συμπεριφορά και αφορά κάθε εν δυνάμει θεατή, όσα χρόνια κι αν περάσουν. Από μέσα του ξεπηδούν ιδεολογίες, ανασταίνονται ανθρώπινα πλάσματα! Η σπουδαία κληρονομιά των αρχαίων τραγικών (Αισχύλος -Σοφοκλής – Ευριπίδης) και ο Αριστοφάνης με τις κωμωδίες δεν αφήνουν κανένα ασυγκίνητο.
Aς θεατριστούμε λοιπόν. Το ενδιαφέρον είναι πως η επαφή με το θεατρικό γίγνεσθαι μπορεί να έχει πολλές μορφές. Αν επιλέξουμε τον ρόλο του θεατή μιας παράστασης, διατηρούμε μια απόσταση από τα δρώμενα. Πράγμα που μπορεί να διαφοροποιηθεί, αν βρεθούμε σε μια interactive παράσταση, που εξελίσσεται με την ενεργή συμμετοχή του κοινού, το οποίο κάθε φορά ενδέχεται να κατευθύνει διαφορετικά την ροή και την ένταση του έργου, χωρίς όμως ν’ αλλάζει η βασική ιστορία. Σαν ένα θέατρο μέσα στο θέατρο, όπου ηθοποιοί και θεατές συνεργάζονται. Σε περίπτωση που κάποιος επιθυμεί μια πιο ενεργή συμμετοχή στη διαδικασία του θεάτρου, υπάρχει και το θεατρικό παιχνίδι. Είναι ένας τρόπος να βιώσουμε το θέατρο και πρακτικά, χωρίς απαραίτητα ν’ ακολουθήσουμε το επάγγελμα του ηθοποιού. Με ασκήσεις που ενεργοποιούν την δύναμη του συναισθήματος, αντλώντας τρόπους έκφρασης από τις βιωματικές μας εμπειρίες και τη φαντασία, μπορούμε να προσεγγίσουμε ένα χαρακτήρα, να «δεθούμε» μαζί του, να εξερευνήσουμε νέους τρόπους αντίδρασής μας σε δεδομένες καταστάσεις, αυτή τη φορά ως «άλλοι» άνθρωποι!
Ζούμε σε μια εποχή που η τεχνολογία και η αυτοματοποίηση τείνουν να εκμηδενίσουν τον ανθρώπινο παράγοντα. Εντούτοις το θέατρο παραμένει ένα βασικό πολιτιστικό μέσο που υποστηρίζει την ανθρώπινη επαφή, διότι δεν δύναται να λειτουργήσει χωρίς ηθοποιούς και χωρίς θεατές, χωρίς δηλαδή ζωντανές ανθρώπινες υπάρξεις. Αν όλοι οι προαναφερόμενοι λόγοι δεν σας έπεισαν, αγαπήστε το θέατρο τουλάχιστον για την προτεραιότητα που δίνει στον άνθρωπο. Και αφεθείτε στον μαγικό του κόσμο…
Ντίμη Θεοδωράκη
Ντίμη Θεοδωράκη